Cognitie

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Cognitie betekent weten of kunnen. Het woord is afkomstig van de Latijnse woord cognoscere. Alles wat je jezelf eigen maakt, wordt je cognitie ofwel kennis genoemd.

Ontwikkeling

Van baby af aan doe je ervaringen op op allerlei gebied en leer je ook allerlei dingen, zoals gezichten herkennen, smaak- en geurontwikkeling, geluiden herkennen enzovoorts. Meer en meer leer je bij, waarbij ook je grove en fijne motoriek ontwikkeld moet worden.

Later volgt de spraakontwikkeling, waarbij een kind eerst een passieve woordenschat ontwikkeld (het herkent woorden, maar kan ze nog niet gebruiken). Als het spreken op gang komt kan het kind meer en meer woorden zelf gebruiken, waarbij ook de betekenis duidelijk is; de actieve woordenschat. Elk voorwerp heeft een eigen naam, kleur, vorm enzovoorts. Dat moet geleerd worden en in de hersenen gekoppeld (beeld-woord-betekenis) worden en opgeslagen in het geheugen. Dit heet labelen. Dat alles behoort ook tot de cognitie. De werkwoorden horen bij handelingen. Ook die moeten geleerd en gekoppeld worden. Het is wel handig als je snapt en ophoudt met een handeling als er "stop" geroepen wordt.

Piramide van Maslow

Pyramide van Maslow

In de piramide van Maslow zie je wat je als mens nodig hebt om jezelf staande te houden. Van onder af aan doe je ervaringen op en leer je telkens dingen bij. Heb je goed te eten en te drinken, een dak boven je hoofd en krijg je voldoende slaap, dan voel je je als baby geborgen en veilig. Niet alleen de smaak en warmte ervaart het, maar ook de geborgenheid en veiligheid. Hele belangrijke kennis (cognitie) om verder te kunnen.

Als iets in bovenstaande keten van ervaringen en de hierboven genoemde ontwikkelingen (waarneming, motoriek, spraak, geheugen) misgaat, ontbreekt of niet werkt, dan ontstaan er problemen in de cognitieve ontwikkeling. Er ontstaat dan een ontwikkelingsstoornis. Dat kan al vanaf de geboorte het geval zijn of op latere leeftijd door bijvoorbeeld een ongeluk. Veelal is er dan sprake van een hersenafwijking. Ook door verdovende middelen als alcohol en drugs kun je hersenafwijkingen krijgen. Dat wordt ook wel een niet-aangeboren hersenafwijking (NAH) genoemd.

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Cognitie&oldid=736036"