Ongewenst gedrag

Ongewenst gedrag is gedrag dat als vervelend, storend of onaanvaardbaar wordt beschouwd in een bepaalde situatie. Het kan bijvoorbeeld pesten, intimidatie of onbeleefdheid zijn.

Oorzaken

Er zijn allerlei oorzaken voor ongewenst gedrag, bijvoorbeeld op WikiKids. Vaak zijn er meerdere oorzaken, omdat achter elke oorzaak ook weer een oorzaak zit die dieper ligt.

Aandacht zoeken

Kinderen kunnen het gevoel hebben dat ze te weinig aandacht krijgen van hun ouders of opvoeders. Ouders kunnen het te druk hebben met hun werk, hebben stress of verwaarlozen misschien zelfs hun kind. Ook zouden kinderen het gevoel kunnen hebben dat ze te weinig aandacht krijgen van hun leeftijdsgenoten. Kinderen kunnen moeite hebben om vrienden te maken en/of kunnen zich buitengesloten voelen. Als kinderen het gevoel hebben dat ze weinig aandacht krijgen, kunnen ze weinig zelfvertrouwen hebben, omdat ze denken dat ze geen positieve aandacht verdienen. Om tóch aandacht te krijgen kunnen ze ervoor kiezen om op zoek te gaan naar negatieve aandacht. Dit doen ze dan niet omdat ze dit zo leuk vinden, maar meer om hun emotionele pijn te laten zien. Het is een schreeuw om positieve aandacht.

Verveling

Kinderen kunnen ook te veel vrije tijd hebben waar ze geen invulling aan kunnen geven. Als kinderen zich erg verveeld voelen, kunnen ze op zoek gaan naar iets om hun tijd mee te vullen. Als er geen positieve of interessante opties zijn, kunnen ze negatieve activiteiten ondernemen om de leegte op te vullen, de saaiheid te doorbreken en op zoek te gaan naar opwinding.

Spanning opzoeken

Sommige kinderen vinden vinden de spanning leuk die ontstaat bij controverses, conflicten of drama, en zoeken daarom negatieve aandacht. Ze kunnen bijvoorbeeld genieten van de adrenaline die daarbij ontstaat. Adrenaline wordt vaak als fijn ervaren omdat het een gevoel van opwinding, spanning, avontuur en het overwinnen van uitdagingen met zich meebrengt. Controverses en conflicten kunnen kinderen daarnaast ook tijdelijk afleiden van hun dagelijkse routine, die vaak als eentonig, voorspelbaar en saai wordt ervaren en waarin weinig variatie of opwinding te vinden is.

Grappen maken

Soms proberen kinderen humor te creëren door ongewenst gedrag te vertonen, waarbij ze anderen aan het lachen willen maken of zelf plezier willen hebben. Ze hebben dan alleen niet door dat hun gedrag ongewenst is. In situaties waarin kinderen grappen maken of stunts uithalen, kan het gebeuren dat ze ongewenst gedrag vertonen als ze proberen anderen te overtreffen. De ene begint dan bijvoorbeeld met een redelijk onschuldige grap en de ander maakt een iets gewaagdere grap. Daarna worden de grappen nog extremer en wordt het niet meer leuk. Dit kan dus uiteindelijk uit de hand lopen, omdat ze elkaar steeds proberen te overtreffen.

Frustratie uiten

Voor sommige kinderen kan ongewenst gedrag een manier zijn om hun innerlijke frustratie en spanning te uiten wanneer ze zich machteloos voelen in moeilijke thuissituaties of op school. Dit kan komen doordat ze thuis of op school problemen hebben, denk aan:

• Familieproblemen (echtscheiding, gezinsconflicten, financiële moeilijkheden);
• Sociale problemen (conflicten met klasgenoten, gepest worden, weinig vrienden, sociaal isolement);
• Ontwikkelingsproblemen (ADHD, autisme);
• Leermoeilijkheden (dyslexie, dyscalculie, dyspraxie, dysorthografie, dysgrafie);
• Emotionele problemen (angst, depressie, laag zelfbeeld);
• Gezondheidsproblemen (huidproblemen, allergieën, chronische ziekte, auto-immuunziekten);
• Fysieke problemen (fysieke handicaps, zintuiglijke beperkingen).

Gebrek aan begrip

Sommige kinderen hebben nog moeite met het begrijpen van de gevoelens van anderen en dingen die gevoelig liggen in de wereld. Ze zijn zich niet altijd bewust van de impact van hun woorden en daden op anderen, en ze kunnen soms kwetsende of beledigende opmerkingen zonder te beseffen dat het anderen bijvoorbeeld boos of verdrietig kan maken. Het kan ook zijn dat ze wel degelijk begrijpen dat ze hiermee anderen kunnen kwetsen, maar dat ze het leuk vinden om anderen te pesten. Ook hier zit een reden achter, zoals:

• het uitoefenen van macht over anderen;
• het hebben van een laag zelfbeeld;
• het imiteren van hun oudere broers, zussen of vrienden;
• frustratie over hun eigen problemen of uitdagingen;
• een gebrek aan inlevingsvermogen, empathie en medeleven;
• het verlangen naar aandacht.

Sociale invloed

Kinderen willen vaak geaccepteerd worden door hun leeftijdsgenoten en voelen de druk om zich aan te passen aan de normen en verwachtingen van de groep om erbij te horen. Als iemand in de groep, zoals een oudere of invloedrijke vriend, ongewenst gedrag vertoont en zijn vrienden aanmoedigt om hetzelfde te doen, kunnen zijn vrienden onder druk staan om dit gedrag te kopiëren vanwege de invloed van die persoon. Zij willen namelijk bij de groep horen, en als ze niet meedoen, horen ze er niet bij. Ze zijn bang om buitengesloten of gepest te worden als ze niet meedoen en willen confrontaties voorkomen.

Experimenteren

Op WikiKids kunnen sommige kinderen pagina's bewerken als een vorm van experimenteren. Ze kunnen nieuwsgierig zijn naar wat er zal gebeuren als ze wijzigingen aanbrengen. Ze kunnen dit doen om te testen hoe gemakkelijk het is om informatie te veranderen op de website, zonder volledig te begrijpen wat de mogelijke gevolgen zijn van hun bewerkingen. Dit kan voortkomen uit een verlangen naar ontdekking en avontuur.